آجر یکی از قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی بوده که معمولاً برای دیوارچینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنر آجرچینی از دیرباز تا کنون دارای جایگاه ویژه‌ای در معماری سنتی است. آجرچینی ساختمان به سبک‌های چیدمان آجر در سازه‌های مختلف گفته می‌شود که به عبارت دیگر همان انواع مختلف چیدمان آجرنما است. در حقیقت آجرچینی یک روشی است که در آن تمام آجرها به عنوان یک واحد با مقیاس و اندازه مشخص در کنار هم چیده می‌شوند. آجرها برای چیدمان دارای الگوهای مختلفی هستند. نماهای بیرونی، طراحی دیوارهای داخلی، پیاده روها و… هر کدام الگوهای متفاوتی برای چیدمان آجر دارند. به طور کلی آجرچینی به دو روش سنتی و مدرن انجام می‌شود. انواع چیدمان آجرنما برای سازه‌های ساختمانی دارای قدمت هزارساله است که با توجه به ابعاد آجر و متریال‌های به کار رفته در آن می‌توان تزیینات متنوعی را اجرا کرد. انواع چیدمان آجرها یا همان الگوهای باند صرفا برای ظاهر سازه‌ها نیستند بلکه این روش‌ها به اتصال آجرها به یکدیگر کمک کرده و مانع جابه‌جایی آن‌ها می‌شوند. ما در این مقاله قصد داریم انواع چیدمان آجر را خدمت شما عزیزان معرفی نماییم.
روش‌های سنتی و اسلامی در چیدمان آجر
آجر چینی مشبک جناغی
در روش آجر چینی مشبک جناغی، آجرها به صورت جناغی کنار هم قرار می‌گیرند. در واقع در این روش آجرها با زاویه ۹۰ درجه و به عبارتی عمود بر یکدیگر قرار گرفته و نسبت به زمین زاویه ۴۵ درجه دارند، به طوری که بایستی بر قطر دیوار نیز عمود باشند. این روش به روش شاه ماهی نیز معروف بوده و آجرها به صورت زیگزاگ اجرا می‌شوند. نمای مشبک جناغی دارای اتصالات بسیار زیادی است که از آن می‌توان در راهروها و پیاده‌روها استفاده کرد. به طور معمول برای اجرای این روش از آجر شاموتی، آجر نسوز و آجر دکوراتیو استفاده می‌شود.
آجر چینی به روش رگ چینی
آجر چینی به روش رگ چینی به معنای ایجاد طرح و نقش‌های مختلف در یک سطح صاف به کمک آجرهای یک رنگ و هم شکل است.
رگ چینی راسته
در این روش آجرها را از قسمت طول و به صورت پهلو و درازا در نما به کار می‌برند. رگ چینی راسته به دیوار چینی استاندارد نیز معروف بوده و از این سبک برای اجرای دیوارها استفاده می‌شود چرا که وجود ملات از جابجایی آجرها جلوگیری می‌کند. همچنین برای پیاده‌روهایی که دارای لبه و شبکه هستند نیز می‌توان از این نوع آجرچینی استفاده کرد.
رگ چینی کله
در روش رگ چینی کله، آجرچینی ساختمان به صورت عمودی یا افقی قرار می‌گیرد و تنها کله آجر مشخص است.
رگ چینی لابند مرتب یا راسته نما
در این روش آجرها به صورت کله و راسته روی یکدیگر قرار می‌گیرند و به این ترتیب اجرا می‌شوند که یک آجر روی دو آجر قرار خواهد گرفت. این روش آجرچینی کلاسیک ضایعات و برش کمتری دارد و اجرای آن سریع‌تر صورت می‌گیرد. از روش آجرچینی لابند مرتب برای فضاهای مختلف مانند: کفپوش منزل، نمای دیوار، دیوار پشت تلویزیون، پیاده‌روها و… استفاده می‌شود.
رگ چینی لاریز
رگ چینی لاریز به چیدمان آجر به صورتی که رج آجرها به شکل پله‌ای قرار بگیرند، گفته می‌شود.
رگ چینی خواب‌نما
در این روش آجرها به صورت افقی در کف اجرا می‌شوند و تمامی سطح آن قابل رویت است.
رگ چینی نیما نیم
در این روش از آجر چینی، بندکشی رگ عمودی بالا در وسط آجرهای رگ پایین قرار گرفته و معمول‌ترین روش آجرچینی محسوب می‌شود.
آجرچینی به روش بادبزنی
در این روش دو آجر در کنار یکدیگر قرار گرفته و یک مربع را تشکیل می‌دهند. مربع‌های تشکیل شده به صورت یک در میان و به شکل عمودی و افقی در کنار هم چیده می‌شوند که در نهایت طرحی زیبا و در عین حال ساده را ایجاد می‌کنند. از این نوع آجرچینی برای کف سقف یا دیوار نیز استفاده می‌شود. شکل نهایی آجرچینی به روش بادبزنی مانند یک صفحه شطرنج است.
آجرچینی با الگوی چرخ دنده
برای اجرای این مدل آجرچینی بایستی مهارت‌های ویژه‌ای را به منظور برش آجر به کار برد که در نهایت یک الگوی بسیار زیبا و جالبی ایجاد می‌شود. در این الگوی آجر چینی یک شکل هندسی ایجاد می‌شود که یک نیم آجر در مرکز آن قرار می‌گیرد. اجرای این روش نسبت به سایر روش‌هانیاز به زمان بیشتری دارد.
آجر چینی به روش چرخدار
این الگو یکی از زیباترین و پیچیده‌ترین طرح‌هایی است که برای نمای دیوار یا کفپوش مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این الگو آجرها باید برش‌های دقیقی داشته باشند تا به خوبی خود را نشان دهند. این الگوی پیچیده در نهایت در مرکز الگوی ساده‌تری قرار می‌گیرد و جلوه بصری خود را نمایان می‌سازد.
آجر چینی به روش آبشاری
در روش آجرچینی آبشاری آجرها به صورت نامنظم و غیرقائم در کنار یکدیگر چیده می‌شوند. به طور کلی این آجرها در عین نامنظم بودن خود یک شکل هندسی منظمی را ایجاد می‌کنند. به علت اینکه به کمک الگوی آبشاری می‌توان طرح‌های متفاوتی را اجرا کرد، در معماری‌های مدرن امروزی نیز از آن استفاده می‌شود.
آجرچینی به روش گل‌اندازی
از آجر چینی به روش گل‌اندازی در معماری‌های سنتی اسلامی مانند مناره‌های مساجد استفاده می‌شود. طرح‌های الگوی گل‌اندازی به صورت برجسته و دارای اشکال هندسی به ویژه لوزی هستند.
روش هشت و گیر
در این روش آجرها به شکل برجسته و فرو رفته اجرا می‌شوند. در حقیقت اصطلاح هشت به معنی برجسته و گیر به معنی فرو رفته است. در این روش سایه روشنی روی نما ایجاد می‌شود که موجب زیبایی دوچندان کار خواهد شد.
روش آجرچینی مدرن
گاهی اوقات از روش‌های سنتی و اسلامی نیز در معماری مدرن استفاده می‌شود. با این حال آجرکاری مدرن خود به دو شیوه فخر و مدین و روش حصیری صورت می‌گیرد.
روش فخر و مدین یا مشبک سنتی
در این روش آجرها با مقداری فاصله از یکدیگر چیده می‌شوند که باعث ایجاد روزنه و حفره در دیوار خواهند شد. از این روش بیشتر برای دیوارهای جداکننده داخل ساختمان و یا بالکن‌ها استفاده می‌شود.
روش حصیری
در این روش نمای پایانی به شکل یک حصیر مشاهده می‌شود.
سخن پایانی
امروزه انواع چیدمان آجرها را می‌توان در روش‌های سنتی و روش‌های مدرن مشاهده کرد. تنوع الگوهای آجرچینی و انواع آجرها موجب ایجاد طرح‌های زیبا و متنوع برای نمای ساختمان‌ها شده‌اند. به طور کلی استفاده از الگوهای آجر چینی مطابق سلیقه و خلاقیت افراد و همچنین فضای مورد نظر صورت می‌گیرد که در نهایت علاوه بر ایجاد استحکام بنا بایستی زیبایی چشم‌نوازی را برای مخاطبان ایجاد کند. آجرنماها مزیت‌های بسیاری در ظاهر و کارکرد دارند. در حقیقت انواع چیدمان آجر به معماران و طراحان این اجازه را می‌دهد تا ایده‌ها و طرح‌های بسیار متنوعی را برای نماهای داخلی و خارجی استفاده کنند و ساختار منحصر به فردی را به نمایش بگذارند. ما نیز در این مقاله سعی کردیم درباره انواع چیدمان آجر مطالبی را برای شما عزیزان شرح دهیم. در پایان از همراهی شما سپاسگزاریم.